لوله بتنی یا پلاستیکی

لوله بتن مسلح یا لوله پلاستیکی

 سؤال ساده‌ای به نظر می‌رسد، اما در واقع اینطور نیست. هر دو جنس موافقان و مخالفان مساوی دارند و همبستگی کمی بین مواد و کاربرد خاص وجود دارد و اندازه، به خودی خود، به ندرت درنظر گرفته می‌شود. 

 تعیین کردن لوله بتن مسلح به جای لوله پلاستیکی برای مجراهای فاضلاب، تخلیه جریان هوا، لوله‌های مجرای آب و آبیاری منوط به در دسترس بودن، ترجیح شخصی، مکان جغرافیایی، عقیده رایج، استدلال، تردد، سهولت نصب، قابلیت اطمینان، انطباق با استانداردهای موجود، طول عمر و البته در آخر، هزینه است.

 هر دو گزینه، بتن و پلاست، نسل جدیدی از مواد که برای تأمین نیازمندی‌های مربوط به حرکت یا انتقال مایعات، از جمله فاضلاب، از مکانی به مکان دیگر طراحی شده است را نشان می‌دهند. ضرورت جایگزینی لوله‌های قدیمی و کانال‌های انحرافی یک واقعیت است؛ استانداردها و پیشرفت‌های مدرن برخی از نقاط ضعف مربوط به سیستم‌های قدیمی‌تر را کاهش خواهد داد.

استانداردهای کنونی برای حفاظت از محیط زیست، نیروی مهندسی شده و پیروی از تولید ما را ملزم می‌سازند طول عمر طولانی‌تر و اطمینان بیشتر بدون در نظر گرفتن مواد اولیه، هنجار جدید شوند. تعمیرات، مشکلات سازش پذیری و هزینه اولیه در برخی موارد، یک ماده اولیه را بیش از دیگر مواد لازم می‌سازد. اما ملاحظات مهم‌تر، دوام، ارزش، کارایی و عملکرد هستند.

 به طور کلی، این دو نامزد، هر دو واجد شرایط هستند.

مبنای مقایسه لوله بتنی و لوله پلاستیکی

 برای آنکه مقایسه لوله بتن مسلح و پلاستیکی منصفانه انجام شود، باید مبنایی برای مقایسه تعیین شود. حوزه‌های زیر شایستگی دارند:

• هزینه نسبی

• سهولت نصب

• دسترسی

• انطباق‌پذیری با شرایط

• پیروی از استانداردها

• طول عمر مورد انتظار

• احتمال یا امکان خرابی

• گزینه‌های تعمیر

• عوامل زیست محیطی

 برخی اوقات بحث پیرامون شایستگی‌های نسبی هر ماده به شدت بالا می‌گیرد، که انعکاس برداشت‌ها و مقررات در مناطق مختلف است. مطالعات متعدد نشان می‌دهند که در این مورد هیچ پاسخ آسانی وجود ندارد و نهادهای حاکم در حوزه‌های استحفاظی مختلف، الزامات متنوعی را وضع می‌کنند.

آیا کاربرد، تعیین کننده انتخاب است؟

 یک مطالعه که به تازگی به سفارش انجمن ملی بتن اسفنجی (NPCA) انجام شد، مقایسه منصفانه‌ای بین مزایا و معایب لوله بتن مسلح و پلی اتیلن سنگین در شرایط زهکشی فاضلاب ناشی از آب باران ارائه می‌دهد. نگاه اجمالی جالبی به منطق و توصیه‌ها برای انتخاب یک ماده خاص در یک کاربرد خاص ارائه می‌کند.

 موارد زیادی باید برای پیاده سازی این کاربرد در نظر گرفته شوند از جمله می‌توان به شرایط خاک، عمق نصب، حجم ترافیک (ADP) معبر بالا در نصب ضربدری زهکشی، واکنشی یا فرسایشی بودن شرایط مکان و خاک احتمالی، آب‌های زیرزمینی و قطر لوله اشاره کرد.

نتیجه اصلی این مطالعه این است که در زمینه‌های مختلف هر ماده‌ای دارای نقاط قوت و ضعف است و برای آنکه هر ماده عملکردی متناسب با پتانسیل خود داشته باشد، باید به‌صورت مناسب نصب شود. علاوه بر این، تاکید شده است در حالی که مدت بسیار زیادی است که از بتن استفاده می‌شود و ویژگی‌های اثبات‌شده و همین‌طور نقص‌های شناخته‌شده‌ای دارد، اما لوله پلاستی ماده نسبتاً جدیدی است و هنوز داده‌های عملکرد بلند مدت آن در حال جمع‌آوری است.

 لوله بتن مسلح با استحکام ساختاری کامل از راه می‌رسد. ماده شناخته‌شده‌ای است و نصب آن معمولاً سر راست است. اما در طرف مقابل لوله پلاستی باید در مکان سر هم شود. رویه‌های نصب دشوارتر هستند، استحکام ساختاری باید آزمایش شود و هزینه‌های کلی ممکن است شامل خاکریزی مجدد مهندسی‌شده، نظارت در محل و آزمایش لیزر پس از نصب باشد. در حقیقت دوام بلندمدت هر ماده‌ای مستلزم تخصص در نصب است. این حقیقت پابرجاست که هزینه کلی بیشتر از قیمت اولیه مواد است.

 واضح است که می‌توان به نتایج فراوانی رسید و براساس داده‌های خام یکسان (یعنی، نتایج آزمایش دو ماده بسیار متفاوت)، الزامات مختلف بسیاری تحمیل می‌شوند.