سوپاپ برنجی (brass check valve)

سوپاپ شیر یک طرفه صافی دار، شیر خودکار یا شیر نگه دارنده، نوعی از شیر یا دریچه است که سیال (مایع یا گاز) تنها می تواند از یک طرف در آن جریان یابد. به گونه ای که جریان سیال در سیستم در مسیر مخالف غیر ممکن است. شیر یک طرفه دارای دو بخش است: یکی برای ورود سیال و دیگری جهت خروج آن اساس طبقه بندی این شیرها نیز مبتنی بر نحوه دسترسی و اتصال این دو بخش به یکدیگر است. شیر یک طرفه انواع و کاربرهای مختلفی دارند و در پهنه وسیعی از صنعت  و تاسیسات مورد استفاده قرار می گیرند. این نوع محصولات در سیستم های تاسیسات ساختمانی نیز کاربرد فراوانی دارند.

سوپاپ از جنس برنج است که بخش ورودی و خروجی آن توسط یک صفحه و محور از جنس پلاستیک از یکدیگر جدا می شوند. قرار گرفتن این صفحه در نشیمنگاه وقتی که شیر بسته است مانع از بازگشت سیال می شود به گونه ای به طور کامل آب بندی انجام می گیرد. وقتی شیر باز است صفحه از محل قرارگیری خود بلند می شود و فنر فلزی پشت خود را می فشارد در این حالت سیال تا زمانی که پمپ خاموش شود یا فشار خروجی شیر یکطرفه بیشتر از فشار ورودی آن شود از اطراف صفحه اجازه جریان می یابد. که در نتیجه فشار خروجی باعث برگرداندن صفحه به حالت بسته می شود. سوپاپ تمام برنجی ساده،کوچک،ارزان،خودکار و بسیار کارآمد است. در واقع این قطعه بر خلاف جثه کوچک و قیمت مناسب خود نقش موثری در سیستم های آبی ایفا می کند. به طور مثال در سیستم تامین فشار اتوماتیک ساختمان توسط پمپ، مانع بازگشت آب پمپاژ شده از سیستم به پمپ می شود. این پدیده از نظر مصرف انرژی و همچنین میزان فشار وارد بر پمپ در لحظه استارت، حائز اهمیت است.